3. हिजोको चिट्ठीमा हामीले णचिकेतको वेरमा चर्चा गर्यौन।

डियर अताजी
Dear Attaji

हिजोको चिट्ठीमा हामीले णचिकेतको वेरमा चर्चा गर्यौन। हामीले णचिकेतको बाबु जस्तो हुनु भेन, णचिकेत जस्तो हुनु पर्‍यो।
Hijoko chithimaa haamile Nachiketako vaaremaa charcha garyaun.  Haamile Nachiketako babu jasto hunu bhena, Nachiketa jasto hunu paryo.  

णचिकेत ५ वर्सका मात्रै भए पनि उनी यज्ञ, दान, तप गर्ने मनुश्य थिए।यज्ञ, दान, तप गर्ने व्यक्ती जे काम गर्दा पनि विचार गरेर गर्छ। आज, अहिले मैले गरेको काम्ले, अहिले मैले वोलेको वचन्ले अरुलाई कस्तो प्रभाव पर्छ भन्ने सोच्छ, कसैलाई सोध्न नपाए पनि आफ्नै हृदयमा रहेको अन्तर्यामी भगवानलाई सोध्छ। उसको ह्रिद्यमा रहेको अन्तर्यमी भगवानले उसको प्रश्नको उत्तर राम्ररी दिनु हुन्छ।
Nachiketa 5 varsakaa maatrai bhae pani uni yagya, daan, tap garne manushya thie.  Yagya, daan, tap garne vyakti je kaam gardaa pani vichar garera garchha.  Aaaja, ahile maile gareko kaamle, ahile maile voleko vachanle arulai kasto prabhav parchha bhanne sochchha, kasailai sodhna napaae pani aafnai hridayamaa raheko antaryaami Bhagawaanlai sodhchha.  Usako hridyamaa raheko antaryami Bhagawaanle usako prashnako uttar raamrari dinu hunchha. 

 

तर, णचिकेतको बाबु आफुले मन लागेको काम विचारऐ नगरि गर्छ, त्यो काम्को वेरमा अरुले केही भन्यो भने रिसाउन्छ, जङिन्छ, अरुलाई भन्नै नहुने वानी पनि वोलिदिन्छ, (जस्तो णचिकेतको बाबुले आफ्नो छोरालाई मृत्‍युकहा पथाइ दिन्छु भने, हाम्रो भाषामा 'सी मा' भने, जुन कुर उनले भन्नु हुँदैनथ्यो), र केही समय पछी नै पछुताउन्छ। णचिकेतको बाबुले त्यसतै गरे कि गरेनन? उनले लोभ्ले गर्दा कामै नलाग्ने गाई दान गर्न खोजे, आफुले गर्न लागेको काम शास्त्रले गर्न हुने भनेको छ कि नहुने भनेको छ भन्ने विचारऐ गरेनन, त्यस्म्याथएे आफ्नो छोराले यस्तो काम किन गर्न लागेको भनेर घुमाउरो परले भन्दा त्यही छोराले मलाई किन यस्तो प्रश्न गर्‍यो भन्ने पनि एक चाइना पनि विचार गरेनन, पछी उनलाई नै आफ्नो छोरालाई किन यसो भनेछु भनेर पछुताउनु पर्‍यो।
Tara, Nachiketako babu aafule man laageko kaam vicharai nagari garchha, tyo kaamko vaaremaa arule kehi bhanyo bhane risaaunchha, janginchha, arulai bhannai nahune vaani pani volidinchha, (jasto Nachiketako babule aafno chhoralai mrityukahaan pathaai dinchhu bhane, haamro bhaashaamaa 'see maa' bhane, jun kura unale bhannu hundainathyo), ra kehi samaya pachhi nai pachhutaaunchha.  Nachiketako babule tyasatai gare ki garenan?  Unale lobhle gardaa kaamai nalaagne gai daan garna khoje, aafule garna laageko kaam shastrale garna hune bhaneko chha ki nahune bhaneko chha bhanne vicharai garenan, tyasmaathi aafno chhoraale yasto kaam kina garna laageko bhanera ghumaauro parale bhandaa tyahi chhorale malai kina yasto prashna garyo bhanne pani ek chhin pani vichar garenan, pachhi unalai nai aafno chhoralai kina yaso bhanechhu bhanera pachhutaaunu paryo.  

अब त्यो घटनापछी आफ्नो बाबुलाई सम्झाइ बुझाई यमलोक्मा यमरज्कहान गए। तर, त्यो वेला यमरज यमलोक्मा थिएनन। टीन दिन्सम्मा यमरज नफर्केको करण विन अन्न विन जल यमलोक्मा नै वसे। यमरज आएपछी उनले णचिकेतलाई तीन दिन्को तीन वर माग्न अनुरोध गरे। किनभने, घरमा आएको पाहुनाले आफ्नो घरवात केही खान नपाएर, पीउन नपाएर फर्कियो भने त्यो घरको परिवारलाई अशुभ हुन्छ भन्ने कुरो यमरज्को परिवारलाई पनि थय थियो। किनभने, ब्रह्मन्-आठइथी भएर अग्नी नै घरहरुमा पस्छन। (साधु पुरुष, असल गृहस्थ) त्यो अतिथिलाई पूजा गरेर शान्ता गर्छन्। जसको घरमा ब्रह्मन्-अतिथी भोजन नगरि वस्छ, त्यो मन्द बुद्धी पुरुश्को उसले थाहा पाएको र थाहा नपाएको वस्तुहरु पाउने इच्चाहरु, ती पाइेका इच्चाहरुवात पाइने फल, मीथो वोलिले पाइने फल, यज्ञ अदी फल फल तथा समस्त पुत्र र पशु नश्त गरिदिन्छ।
Aba tyo ghatanapachhi aafno babulai samjhaai bujhaai yamalokmaa yamarajkahaan gae. Tara, tyo velaa yamaraj yamalokmaa thiyenan. Teen dinsamma yamaraj napharkeko karan vina anna vina jal yamalokmaa nai vase. Yamaraj aaepachhi unale Nachiketalai teen dinko teen var maagna anurodh gare. Kinabhane, gharmaa aaeko paahunaale aafno gharvaata kehi khaana napaaera, pinuna napaaera pharkiyo bhane tyo gharko parivarlai ashubha hunchha bhanne kuro yamarajko parivarlai pani thaya thiyo. Kinabhane, brahman-athithi bhaera agni nai gharharumaa paschhan. (sadhu purush, asal grihastha) tyo atithilai pooja garera shanta garchhan. Jasako gharmaa brahman-atithi bhojan nagari vaschha,tyo manda buddhi purushko usale thahaa paaeko ra thahaa napaaeko vastuharu paaune ichchhaharu, tee paaiekaa ichchhaharuvaata paaine phal,meetho volile paaine phal, yagya adi phal phal tatha samasta putra ra pashu nashta garidinchha.

त्यसैले, यमरज्ले णचिकेतलाई तीन वर दिन खोजेका हुन।
Tyasaile, yamarajle Nachiketalai teen var dina khojekaa hun.

यमरज्ले णचिकेतलाई एक दिन उनको घरमा अन्न जल नलिएर कुरेको वापत्मा एक वर दिएका हुन।
णचिकेतले मागेको पहिलो वर यस्तो थियो।

Yamarajle Nachiketalai ek din unako gharmaa anna jal naliera kureko vaapatmaa ek var diekaa hun.  Nachiketale maageko pahilo var yasto thiyo

१।  म यहाँन आएपछी मेर पिता अती दुखी छन। (आफ्नो छोरालाई यमरज कहान पठाएँ पछी कुन बाबु दुखी हुँदैन?) अव मलाई फैले वर यस्तो दिनुहोस् मेरो पिता म प्रती शान्ता, प्रसन्नचित्त र क्रोध्रहित हुनु होस् तथा हजुले मलाई यहाँन्वात पठाएँ पछी मलाई चिनेर वाचइत गर्नु होस्।

1.  Ma yahaan aaepachhi mera pita ati dukhi chhan. (aafno chhoralai yamaraj kahaan pathaae pachhi kun babu dukhi hundaina?)  Ava malaai phaile var yasto dinuhos mero pita ma prati shanta, prasannachitta ra krodhrahit hunu hos tatha hajule malaai yahaanvaata pathaae pachhi malai chinera vaatchit garnu hos.

पहिलो वर णचिकेतले आफ्नो बाबुको लागि मागे।  उनलाई यमरज सँग आफ्नो लागि त केही माग्नु थिएन।  उनले यमरज्सँग वर मागेका पनि होइनन। यमरज्ले आफ्नै इच्छले वर दिएका हुन। त्यसैले, उनले आफ्नो बाबुले आफुलाई यमलोक (म्रित्युको घर) पठाउन्दा पनि आफ्नो बाबुसँग रिसाएनन, उल्तो आफ्नो बाबुलाई नै मन दुखेको होला भनेर आफ्नो बाबुको कल्यन्को लागि वर मागे।  यसवात कस्ता रहेछन, हामी कस्ता रहेछौन, हामी कस्तो हुनु पर्ने रहेछ भन्ने कुरको शिक्षा हामीलाई मिल्छ।
Pahilo var Nachiketale aafno babuko laagi maage. Unalai Yamaraj sanga aafno laagi ta kehi maagnu thiyena. Unale yamarajsanga var maagekaa pani hoinan. Yamarajle aafnai ichchhale var diekaa hun. Tyasaile, unale aafno babule aafulai yamalok (mrityuko ghar) pathaaundaa pani aafno babusanga risaaenan, chitta dukhaaenan.ulto aafno babulai nai man dukheko holaa bhanera aafno babuko kalyanko laagi var maage. Yasavaata kastaa rahechhan, haami kastaa rahechhaun, haami kasto hunu parne rahechha bhanne kurako shikshya haamilai milchha. 

अजलाई यत्ती, अव अरु वर्को वेरमा पछी कुर गर्ने है।
Ajalai yatti, ava aru varko vaaremaa pachhi kura garne hai.

हजुरको
इन्दिरा
Hajurko
Indira